Zo werk je in elke fase van je bedrijf aan meer wendbaarheid

wendbaarheid

Een organisatie die in staat is in te spelen op veranderingen noemen we een wendbare organisatie. Maar hoe zorg je er in de praktijk voor dat jouw organisatie uitblinkt in wendbaarheid? In dit artikel geven we een overzicht van de zaken die je in elke fase van je bedrijf op orde moet hebben, wil jouw bedrijf meer wendbaar zijn. Vul de wendbaarheidsscan in en ontdek welke concrete stappen je nog kunt zetten.

Ben jij jouw bedrijf gestart vanuit je expertise of passie? Gewoon doen, in het diepe springen en starten? Dan ben je niet de enige! Voor steeds meer ondernemers is dit de manier waarop ze met hun bedrijf beginnen, en het is de beste manier om ervaring op te doen. De één kiest ervoor een businessplan te schrijven, bijvoorbeeld met het oog op benodigde financiering, de ander begint gewoon zonder businessplan.

Toekomstgericht: schaalbaar en wendbaar

Wil je meer uit jouw onderneming halen? Dan is het belangrijk dat jouw schaalbaar is. Anders gezegd: dat jouw onderneming groeimogelijkheden heeft. Ondernemers met de ambitie om een groter bedrijf op te bouwen, werken idealiter niet alleen toe naar een schaalbaar bedrijf, maar ook naar een wendbaar bedrijf. Het is immers een illusie om te verwachten dat de behoeften van de klant nu precies hetzelfde van jouw bedrijf en mensen vragen dan over tien jaar. Doe je niets om jouw bedrijf wendbaar te maken en houden, dan zul je uiteindelijk lastiger in kunnen spelen op veranderingen in de markt en klantvragen.

Stap voor stap wendbaarder worden

Of en hoe je bedrijf schaalbaar is, zit ingebouwd in je businessmodel. Wendbaarheid is lastiger en complexer te realiseren dan schaalbaarheid. Auteur en adviseur Sjors van Leeuwen omschreef op de wendbaarheid van een organisatie in zijn boek ‘Wendbare strategie op één A4’. Bijvoorbeeld welke keuzes je maakt en hoe je omgaat met technologie. De conclusie: alle elementen hebben invloed op elkaar en dat maakt het vaak complex.
Door verschillende modellen met elkaar te koppelen, kwamen we binnen Mind for Marketing tot de ontdekking dat het mogelijk is om prioriteiten te stellen binnen de elementen. Door ze te koppelen aan de fases waarin je bedrijf zich bevindt, kun je stap voor stap aan je wendbaarheid bouwen.

Werken aan wendbaarheid: wat komt daarbij kijken?

De elementen in de afbeelding zijn geïnspireerd op het Wendbaarheidscanvas van Sjors van Leeuwen, MKB Canvas en de fases van een bedrijf van Bart van den Belt. In artikel staat elk element omschreven. Hierdoor krijg je een beeld van wat erbij komt kijken om je organisatie wendbaarder te maken.
principe is dat als je doorgroeit naar een volgende fase, er per element diverse zaken bij komen. Zo zie je in de fase van een zelfstandige+ naar een (strategisch) teamleider veel elementen die gaan over communicatie en interactie met je mensen. Ook start je met het opzetten van processen. In de stap richting zakelijk leider borg je de meeste elementen in vaste processen, systemen en beslisstructuren. Nu je dit weet, snap je waarom het verstandig is om al als starter te werken aan je wendbaarheid, mits je de ambitie hebt om lang ondernemer te zijn of je bedrijf overdraagbaar te maken.

Stap 1: de basis op orde brengen

We beginnen met het op orde krijgen van de basis. De elementen die de hoogste prioriteit hebben op het gebied van wendbaarheid zijn bedrijfsidentiteit, leiderschap en in meer volwassen fases van je bedrijf ook het niveau van leiderschap. Waarom je hier eerst aandacht aan moet schenken? Door de simpele reden dat het lastig is als je niet scherp hebt waar je als bedrijf voor staat, waar je naartoe onderweg bent en hoe je anders bent dan concullega’s. Ook loop je anders de kans dat al deze dingen alleen maar in je hoofd blijven zitten. Denk daarom aan het ontwikkelen van vaardigheden als delegeren en keuzes maken in kansen die op je pad komen, maar ook een heldere en eenduidige communicatie richting de markt.

Een deel van de investering in een heldere bedrijfsidentiteit kan je direct als waarde opnemen op je balans en werkt zo waarde-vermeerderend bij verkoop van je bedrijf. Het is wel belangrijk om advies in te winnen bij je boekhouder of accountant, hoe dit precies zit. Daarnaast ben jij als ondernemer DE leider van je bedrijf. Je bedrijf kan niet groter groeien dan waar jij staat op het gebied van leiderschap. Investeren in leiderschap zorgt dus niet alleen voor groei als ondernemer, maar ook voor groei van je bedrijf.

Als je bedrijf groter is, dan is het ook belangrijk om te bepalen in welke vorm of vormen je wendbaar wil zijn. Dit kan op het gebied van operationele zaken, in de vorm van snel kunnen opschalen en afschalen of het assortiment dat je voert. Veel bedrijven hebben bijvoorbeeld naast hun vaste mensen een schil van zzp-ers om de wisselende vraag op te vangen. Deze elementen hebben de hoogste prioriteit, omdat het randvoorwaarden zijn om met de overige elementen aan de slag te kunnen. Kortom: zonder deze elementen lukt het niet om op de andere elementen succesvol wendbaar te zijn.

Stap 2: de financiële situatie verbeteren en risico’s verlagen

De elementen in de tweede fase zijn merk & klant, mensen en automatisering. Het zijn allemaal elementen die impact hebben op de financiële situatie van je bedrijf en kunnen zorgen dat de risico’s lager worden. Denk bijvoorbeeld aan het verlagen van risico’s op het gebied van de veranderende vraag in de markt. En het verlagen van de afhankelijkheid op het gebied van inkoop en automatisering van processen door het gebruik van technologie. Door te werken aan deze fase van je wendbaarheid, verbeter je niet alleen je toekomstbestendigheid. Het heeft ook een positieve impact op je huidige situatie. Heb je medewerkers, dan is het cruciaal om ze vanuit de eerdere stappen mee te nemen in dit proces. Jouw medewerkers zijn samen de ogen, oren, mond en handen van je organisatie. Als zij je visie niet (uit)dragen en gemotiveerd zijn om deze na te streven, dan zal je organisatie geen stappen zetten richting jouw stip op de horizon.

Stap 3: werken aan een toekomstbestendige organisatie

Om snel te kunnen inspelen op de veranderingen om je heen, is het belangrijk dat je de veranderingen op tijd ontdekt, de impact ervan op jouw organisatie bepaalt en daar naar handelt. Er zijn diverse zaken die je hiervoor op orde moet hebben. Dat zijn de elementen die in de derde stap centraal staan. Ten eerste gaat het om omgevingsbewustzijn, oftewel het ontdekken van kansen en bedreigingen in de markt en daar de impact van bepalen. Ten tweede het strategieproces; door je strategie pas je jouw koers aan om te kunnen inspelen op de veranderingen met impact. Ten derde je businessmodel, want ook businessmodellen kunnen onderhevig zijn aan de tijd. Met aandacht voor je businessmodel geef je marktdisruptors geen kans of weet je precies hoe je hier adequaat op kan reageren. Ten vierde innovatie; dit heeft betrekking op de veranderende behoefte van de markt en hoe je hier op inspeelt met nieuwe producten en diensten of verbeteringen daarvan. Zo blijft er altijd vraag naar jouw assortiment.

In deze stap werk je echt toe naar een toekomstbestendige organisatie, die de vaardigheden heeft om continu waarde te leveren aan de markt. Zo heeft jouw bedrijf bestaansrecht, ongeacht de veranderingen in de markt of omgeving.

Vul de wendbaarheidchecklist in

Je weet nu dat je in elke fase van je bedrijf in drie stappen aan bepaalde elementen werkt om meer wendbaar te worden. Benieuwd hoe ver jouw bedrijf is op het gebied van wendbaarheid?

Checklist: Hoe wendbaar is jouw bedrijf?

Over Mind for Marketing

Vanuit Mind for Marketing helpen we ondernemers hun bedrijf te leiden op een wendbare en toekomstbestendige manier richting de visie die zij voor ogen hebben. Volg ons op LinkedIn voor meer gratis tips en advies.

Over Renate Manders

Renate Manders is de oprichter van Mind for Marketing. Ze coacht ondernemers bij het realiseren van hun ambities. Met haar strategische én praktische aanpak maakt ze samen met de rest van het team bedrijven wendbaar en klaar voor de toekomst. Als Register Businesscoach en Senior Marketing Professional kent ze het geheim van duurzaam succes. Op LinkedIn deelt ze in een maandelijkse nieuwsbrief concrete tips om de wendbaarheid van je organisatie te vergroten.